Chiều 6/5, dưới sự chủ trì của ông Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải và Thường trực Tỉnh ủy các tỉnh: Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Giang để thống nhất về định hướng, quy hoạch, phương án đầu tư xây dựng đường vành đai 4. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng tờ trình đề xuất chung với Thủ tướng Chính phủ về dự án quan trọng này.
Do phải tập trung công tác phòng, chống dịch COVID-19, lãnh đạo Tỉnh ủy Vĩnh Phúc không tham dự hội nghị. Tuy nhiên, trên cơ sở nội dung cuộc làm việc, Thường trực Tỉnh ủy Vĩnh Phúc thống nhất cao với đề xuất của Thành ủy Hà Nội và sẽ có ý kiến tham gia chính thức bằng văn bản, đồng thời cùng các đơn vị ký kết biên bản thỏa thuận hợp tác để cùng trình Thủ tướng Chính phủ về chủ trương đầu tư dự án đường vành đai 4.
Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, việc tổ chức hội nghị cho định hướng chủ trương, quy hoạch và đầu tư tuyến đường vành đai 4 – vùng Thủ đô Hà Nội là cần thiết, nhằm cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; không chỉ khắc phục tình trạng quá tải về giao thông, giúp mở rộng không gian, nguồn lực phát triển, khả năng liên kết, giao thương hàng hóa với các tỉnh lân cận trong vùng Thủ đô cũng như vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, mà còn giúp Hà Nội và các tỉnh: Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Giang… từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông theo quy hoạch; tạo điều kiện để Thủ đô và các địa phương đẩy mạnh phát triển cả khu vực đô thị và nông thôn, thu hút đầu tư phát triển mạnh mẽ.
Báo cáo tình hình dự án đường vành đai 4, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, tuyến đường Vành đai 3 đến nay đã cơ bản hoàn thành nhưng hiện quá tải so với thiết kế; nhu cầu vận tải hàng hóa, hành khách liên tỉnh từ các tỉnh phía Nam đi các tỉnh phía Bắc, cũng như các tỉnh phía Tây và ngược lại, quá cảnh qua Hà Nội hiện chủ yếu thông qua tuyến đường vành đai 3.
Các cửa ngõ, đầu mối giao thông ra, vào thành phố, các nút giao giữa các trục hướng tâm với đường Vành đai 3 hiện thường xuyên ùn tắc mà điển hình là cửa ngõ phía Nam TP. Hà Nội.
Theo quy hoạch, vành đai 4 xác định là tuyến đường liên vùng phục vụ kết nối giao thông giữa Hà Nội với các tỉnh thuộc vùng Thủ đô, giải quyết nhu cầu giao thông trực tiếp cho khu vực đô thị trung tâm, đô thị vệ tinh của Hà Nội.
Việc đầu tư phát triển tuyến đường này sẽ giải quyết cơ bản các vấn đề như: Phân luồng giao thông từ xa theo các hướng; tăng cường khả năng kết nối giao thông liên vùng giữa Hà Nội với các tỉnh; tạo điều kiện phát triển đô thị trung tâm hoàn chỉnh và chuỗi đô thị trong khu vực giữa vành đai 3, vành đai 4, chuỗi 5 đô thị vệ tinh, kết nối chùm đô thị TP. Hà Nội và các khu vực đô thị, công nghiệp trong vùng Thủ đô…
Dự án đường vành đai 4 – vùng Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch chi tiết từ năm 2011 với chiều dài toàn tuyến khoảng 98 km, đi qua 14 huyện của 3 tỉnh: Hà Nội (56,5 km), Hưng Yên (20,3 km) và Bắc Ninh (21,2 km).
Theo tính toán của TP. Hà Nội, phương án đầu tư và tổng mức đầu tư của dự án nếu là cao tốc đi bằng khoảng 105.000 tỷ đồng, theo phương án cao tốc đi trên cầu cạn toàn tuyến khoảng 135.000 tỷ đồng (đã gồm 2 cầu lớn vượt sông Hồng). Ngoài ra, kinh phí bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng theo chỉ giới 120 m khoảng 25.000 tỷ đồng.
Với mức kinh phí này, việc đầu tư bằng vốn đầu tư công là khó khả thi nên cần nghiên cứu theo hướng giải pháp đầu tư hỗn hợp.
Thảo luận về dự án, lãnh đạo các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh, Bắc Giang đánh giá cao ý nghĩa của hội nghị và tinh thần chủ động của thành phố Hà Nội nhằm đẩy nhanh việc triển khai dự án đường Vành đai 4.
Các ý kiến đều khẳng định, đường Vành đai 4 được hoàn thành và đưa vào sử dụng sẽ đem lại nguồn lực phát triển rất lớn không chỉ đối với các tỉnh, thành có tuyến đường đi qua, mà các tỉnh trong vùng Đồng bằng sông Hồng cũng được hưởng lợi. Do đó, việc triển khai thực hiện dự án là mong ước, nguyện vọng chung của nhân dân các tỉnh, thành phố từ nhiều năm nay.
Đại diện các địa phương nhất trí đề xuất thành phố Hà Nội làm đầu mối để triển khai thực hiện dự án này, đồng thời mong muốn dự án sớm được đi vào thực hiện.
Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể cũng nhất trí cao với đề xuất của TP. Hà Nội và ý kiến của lãnh đạo các tỉnh nêu trên. Theo đó, Bộ GTVT sẵn sàng hỗ trợ hết sức về mặt kỹ thuật, kinh nghiệm và giải quyết các khó khăn, vướng mắc liên quan theo thẩm quyền.
Ông Nguyễn Văn Thể cho rằng, để dự án triển khai thuận lợi, nên giao cho TP. Hà Nội làm tổng chỉ huy đầu tư xây dựng. Đối với công tác giải phóng mặt bằng, mỗi địa phương chủ động thực hiện phần việc theo địa bàn quản lý của mình.
Bộ trưởng Thể ủng hộ phương án đầu tư đường cao tốc đi trên cầu cạn toàn tuyến (tổng mức đầu tư 135.000 tỷ đồng), mặc dù cao hơn phương án cao tốc đi bằng 20.000 tỷ đồng, nhưng công năng sử dụng, ý nghĩa lâu dài và hiệu quả đầu tư cao hơn.
Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, căn cứ vào các quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, pháp luật về đầu tư và tình hình thực tiễn, nhu cầu phát triển của từng địa phương; hội nghị đã tập trung thảo luận và thống nhất một số nội dung quan trọng.
Trong đó, về quan điểm chung, hội nghị thống nhất tổ chức triển khai đầu tư khép kín toàn bộ tuyến đường vành đai 4 (mặt cắt ngang khoảng 120 m, trong đó dự kiến có 30 m là đường sắt quốc gia và 90 m là đường bộ với cao tốc đi trên cao) theo hình thức đầu tư hỗn hợp và đề xuất đưa vào danh mục công trình giao thông trọng điểm quốc gia để tập trung chỉ đạo.
Hội nghị cũng thống nhất báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, điều chỉnh bổ sung phương án thành phần đường cao tốc trên cao thay cho việc đi bằng như quy hoạch hiện nay; đồng thời nghiên cứu đầu tư mới và nâng cấp đoạn đi trùng quốc lộ 18 (phía Bắc sân bay Nội Bài) để khép kín tuyến đường vành đai 4.
Về đơn vị chủ trì, TP. Hà Nội với vai trò là trung tâm, hạt nhân của vùng Thủ đô sẽ chủ trì, phối hợp cùng các địa phương có tuyến đi qua tổ chức nghiên cứu, triển khai đầu tư; trong đó các địa phương trong phạm vi dự án chịu trách nhiệm bố trí vốn ngân sách, tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư trên địa bàn. Đồng thời, tách công tác đền bù giải phóng mặt bằng thành các dự án riêng, tương tự như dự án sân bay Long Thành.
Đối với việc lựa chọn nhà đầu tư, hội nghị thống nhất báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận giao TP. Hà Nội là cơ quan đầu mối thay mặt cho các địa phương chủ trì tổ chức triển khai các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực, kinh nghiệm triển khai dự án và đàm phán, ký kết hợp đồng với nhà đầu tư theo quy định của pháp luật.
Về phương án tài chính, hội nghị thống nhất đề xuất báo cáo Thủ tướng Chính phủ cơ cấu nguồn vốn hợp lý, cơ chế tài chính đặc thù để bảo đảm tính khả thi của dự án, cũng như lựa chọn được nhà đầu tư phù hợp, nâng cao vai trò, trách nhiệm của Trung ương và các địa phương có dự án đi qua trong việc bố trí nguồn lực; đầu tư theo hình thức hỗn hợp, gồm: Đầu tư công và phương thức PPP (đối tác công – tư), loại hợp đồng BOT (xây dựng – kinh doanh – chuyển giao) cho toàn tuyến, bao gồm cả thành phần đường cao tốc trên cao là 100% BOT.
Hội nghị thống nhất kiến nghị với Trung ương hỗ trợ kinh phí hợp lý cho các địa phương để triển khai dự án, đặc biệt là để tổ chức thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.
