Khoảnh khắc vừa chợt mở mắt ra vào buổi sáng, Maninder Sachdeva vội vơ lấy chiếc điện thoại của mình và lướt email. Anh bỗng chồm dậy, tiến tới một chiếc bàn nhỏ cạnh giường và bắt đầu ngày làm việc. Sachdeva là một chuyên gia phân tích mới tại ngân hàng đầu tư JPMorgan Chase & Co.
Tại căn phòng ngủ nhỏ trong căn nhà của bố mẹ, Sachdeva phải làm việc tới 16 giờ mỗi ngày. Anh bắt đầu bằng việc phản hồi các email, ghi danh sách những việc cần làm, gọi điện cho đồng nghiệp. Sau đó, anh mới đi thay chiếc quần jean và bật camera để than thở qua những video trên kênh Youtube của riêng mình: “Buổi sáng càng lúc càng bận”. Anh cảm nhận rõ khoảng thời gian thử thách của thế hệ “CÔNG NHÂN TÀI CHÍNH” mới nhất.
Những người như vậy gọi là “Wall Street Gen P” (Thế hệ P ở phố Wall) – chữ “P” trong từ “Pandemic” – nghĩa là đại dịch. Những người kiểu này, nếu đủ thông minh và may mắn, một ngày nào đó họ có thể trở thành tầng lớp tinh hoa giàu có trên toàn cầu. Tuy nhiên, viễn cảnh tuyệt vời đó chưa thấy đâu, Sachdeva cùng một lượng lớn những đồng nghiệp của anh giờ phải trải qua những giờ làm việc điên cuồng, kiệt quệ về sức khỏe tinh thần và vật chất với mức thu nhập khoảng 160.000 USD/năm.
Thế hệ “công nhân tài chính”
Văn hóa “làm việc đến khi gục” bắt đầu thịnh hành trong giới tài chính toàn cầu khi dịch Covid-19 khiến các tòa nhà văn phòng tại New York, London và nhiều nơi khác trống trơn. Một khảo sát gần đây với những chuyên gia phân tích mới tại Goldman Sachs cho thấy họ đều phải gánh một khối lượng công việc quá tải.
Nhiều ngân hàng lớn gồm cả JPMorgan và Goldman hứa rằng sẽ giảm tải công việc nhưng nhiều người trong ngành ngờ vực về việc điều đó sẽ kéo dài bao lâu sau khi mọi người quay trở lại văn phòng.
Hơn 10 chuyên viên phân tích mới của Goldman Sachs than thở rằng họ phải làm việc trung bình 95 giờ/tuần, chỉ ngủ 5 tiếng mỗi đêm và bị lạm dụng ở nơi làm việc. Đa số thừa nhận sức khỏe tinh thần của họ tệ đi đáng kể sau khi vào làm việc tại ngân hàng.
Dưới video trên YouTube của Sachdeva rất nhiều bình luận cho thấy những câu hỏi bỏ ngỏ xung quanh văn hóa làm việc của Phố Wall:
“Khối lượng làm việc trong ngày của bạn nhiều hơn tôi làm 1 tháng đó”.
“Tôi không thể tưởng tượng ra nó sẽ gây hại thế nào cho sức khoẻ”.
“Lịch trình làm việc kiểu này thật hài hước”.
“Chúa ơi, thật tồi tệ”.
Trong quá khứ, ngành ngân hàng từng chứng kiến những vụ việc nhân viên mới kiệt quệ sức khỏe, thậm chí tự tử. Hiện tại, cuộc tranh luận lại bùng lên sau bức ảnh rò rỉ về yêu cầu của phía Goldman: Tối thiểu 80 giờ làm việc 1 tuần. Những bài bình luận và câu hỏi nhanh chóng nổi lên.
Sau đó, căng thẳng tiếp tục xuất hiện khi UBS Group đăng tải một video tuyển dụng trên mạng xã hội mô tả một nhân viên ngân hàng trẻ bỏ ra ngoài một giờ để thiền và tập yoga vào giữa ngày làm việc. Khi những bình luận tỏ vẻ hoài nghi chồng chất, ngân hàng đã gỡ video xuống.
UBS đã phải mời các nhân viên phân tích mới từ Mỹ đến một cuộc họp trực tuyến tuần trước, nơi các lãnh đạo ngân hàng nhấn mạnh rằng việc rút phích cắm trong một hoặc hai giờ là có thể chấp nhận được. Công ty cho biết cũng đang nỗ lực đảm bảo thời gian nghỉ vào các ngày thứ bảy và đang tìm cách giảm bớt gánh nặng cho các nhân viên ngân hàng cấp dưới bằng cách thuê nhiều nhân viên hơn và chia sẻ công việc cho một nhóm nhiều người hơn.
Tuy nhiên, sau đó, mọi người đã lên mạng để trút giận.
Đại diện của UBS và JPMorgan từ chối bình luận. Trong khi đó, Sachdeva không trả lời các bình luận trên video của anh ấy.
JPMorgan đã tổ chức các lớp học thể dục và bữa trưa qua ứng dụng họp trực tuyến Zoom với các nhân viên của họ. Ngân hàng đầu tư này cũng đang sử dụng công nghệ để giảm bớt công việc trùng lặp. Nhân viên trong các bộ phận được khuyến khích nghỉ cuối tuần khi không có giao dịch nào được thực hiện và yêu cầu một ngày nghỉ cuối tuần trọn vẹn mỗi tháng.
Trên thực tế, những người trong nhóm “Wall Street Gen P” không hề lười biếng. Nhiều người trong số họ tốt nghiệp từ các trường đại học hàng đầu thế giới và đánh bại hàng nghìn người khác để có cơ hội đạt được một trong những vị trí đáng mơ ước tại một ngân hàng đầu tư hàng đầu.
Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch, mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn. Thay vì đắm chìm trong không khí sôi động tại các bàn giao dịch ở Manhattan hay London, nhiều người mắc kẹt ở nhà với bố mẹ của họ. Họ không được trò chuyện hay uống chút gì đó với đồng nghiệp khi ngồi lại văn phòng tới khuya. Đó là những tương tác giúp giảm sa sút tinh thần và xây dựng sự kết nối trong công việc.
Trong khi đó, khối lượng các giao dịch lại bùng nổ, nhiều người bước vào cuộc chiến slide PowerPoint không hồi kết. Họ phải sửa đi sửa lại slide theo yêu cầu. Tình trạng đó tạo nguồn cảm hứng cho meme “pls fix” (“xin hãy sửa”) của Phố Wall.
Một số phàn nàn rằng trong thời đại của các cuộc gọi qua Zoom, họ còn phải kiêm nhiệm làm thư ký cho người quản lý của mình, được giao nhiệm vụ lên lịch các cuộc gọi của khách hàng và quản lý các cuộc hẹn.
Tìm lối thoát
Trong nhiều hội nhóm, một lực lượng ngày càng đông những người đang tìm cách bỏ việc.
Logan Naidu, giám đốc điều hành của Dartmouth Partners, công ty giúp tuyển dụng các nhân viên ngân hàng cấp thấp cho biết: “Sự chú ý đã tăng lên. Đó là một cuộc chiến khó khăn để các ngân hàng giữ được nhân viên của họ”.
Dẫu vậy, lời cầu cứu của các nhân viên ngân hàng cấp thấp không gây được nhiều thiện cảm với nhiều người. Khi tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, xã hội sẽ không rơi nước mắt đối với những thanh niên 22 tuổi, nhận mức lương sáu con số ngay trong năm đầu tiên sau khi tốt nghiệp đại học. Một số sếp ngân hàng tâm trung tiết lộ rằng họ thậm chí đã phải làm 100 giờ mỗi tuần thời gian đầu mới bắt đầu làm.
Trên thực tế, xu hướng những người trẻ tuổi làm việc quá sức ở phố Wall đã giảm đáng kể trong nhiều năm trở lại đây. Các ngành công nghiệp khác, chẳng hạn như công nghệ, hứa hẹn sự phong phú và linh hoạt hơn. Có lẽ vì vậy mà chỉ 3% trong số sinh viên tốt nghiệp năm 2020 của Trường Kinh doanh Harvard chọn các nghề trong lĩnh vực ngân hàng đầu tư, bán hàng và kinh doanh. Con số này giảm từ 5% vào năm 2016 và 12% vào năm 2006, ngay trước cuộc khủng hoảng tài chính. Trong khi đó, 19% sinh viên tốt nghiệp năm 2020 có việc làm trong lĩnh vực công nghệ, một con số được giữ vững trong 5 năm qua.
Có lẽ bởi vậy mà các ngân hàng đã bắt đầu lắng nghe và nhượng bộ.
Các nhân viên ngân hàng cấp cao tại Goldman Sachs sẽ bắt đầu dựa nhiều hơn vào các trợ lý điều hành để giúp quản lý lịch trình thay vì tận dụng các nhân viên phân tích năm mới cho các công việc như vậy. Nhiều nhà băng cũng hứa sẽ cải thiện việc thực thi cái gọi là “quy tắc thứ bảy” – không khuyến khích các lãnh đạo yêu cầu các nhân viên phân tích năm nhất làm việc từ 9 giờ tối thứ sáu đến 9 giờ sáng chủ nhật.
Các giám đốc điều hành của Citigroup Inc. đã tiết lộ một chương trình được đặt tên trong nội bộ là Work Smart để quản lý các bản trình bày PowerPoint, được biết đến với khả năng kéo dài đến 50 trang. Giờ đây, chúng chỉ giới hạn trong 15 trang.
Jefferies Financial Group Inc. cho biết họ đang mua các sản phẩm của Peloton Interactive Inc. và Apple Inc. để thưởng cho các nhân viên ngân hàng cấp thấp. Credit Suisse Group AG cũng cung cấp cho các nhân viên ngân hàng cấp dưới “giải thưởng phong cách sống” trị giá 20.000 USD.
Dẫu vậy, vẫn có sự hoài nghi rằng liệu các biện pháp như kể trên có thể tạo ra nhiều khác biệt hay không?
Nguồn: Bloomberg
