Chị Nguyễn Thị Hồng Liên là thạc sỹ quản lý giáo dục, hiện đang công tác tại trường Tiểu học và THCS Xanh Tuệ Đức (Hà Nội). Với kinh nghiệm 15 năm “giáo dục tại gia” bán thời gian cho hai con (một bé lớp 9, một bé lớp 6), chị Liên cho rằng, trẻ học tiếng Anh trong giai đoạn 5 tuổi đến 10 tuổi là rất dễ dàng, và đặc biệt những bạn nào tự tin, thích giao tiếp tiếng Việt thì lại càng dễ giỏi vì những lý do sau:
Thứ nhất là tính tiết kiệm: Nếu cho con học quá sớm ở độ tuổi 2-4 tuổi thì trẻ nhỏ thường không hay tập trung, nên việc học tiếng Anh sẽ tiến triển chậm. Chưa kể ở độ tuổi này con đang tập nói tiếng Việt nên một lúc tiếp nhận nhiều ngôn ngữ cũng làm con khó khăn hơn.
Ở độ tuổi này theo chị Liên nếu bố mẹ nào không giỏi tiếng Anh thì không nên dạy con tiếng Anh. Đi học vừa tốn kém vừa không hiệu quả. “Nhà mình không phải là quá có điều kiện nên mình cũng tính toán trước khi cho con đi học. Còn các gia đình có điều kiện thì cứ cho đi học ở trung tâm cũng không sao”, chị Liên nói.
Thứ hai là thuận lợi về thời gian: Mặc dù có rất nhiều người đã học tiếng Anh thành công ở độ tuổi lớn, nhưng thực tế là việc học tiếng Anh giai đoạn đầu cần nhiều thời gian, phải ôn tập hàng ngày những nội dung đã học mà lúc này các môn học ở trường cũng đã nặng lắm nên đến độ tuổi như lớp 5, lớp 6 này bảo con tập trung vào học một thứ, rèn luyện hàng ngày là rất khó khăn.
Do đó, những năm tiểu học là nền tảng để học tiếng Anh vì: Về mặt cấu trúc não bộ thì khi học ở độ tuổi này cũng dễ hơn. Thứ 2 là môn nào cũng mới cả nên môn nào được học nhiều sẽ có lợi thế hơn, thứ ba là học ở trường còn ít nên con có thể có thời gian ở nhà hàng ngày ôn tập cho tiếng Anh.
Chị Nguyễn Thị Hồng Liên.
Hiện bé thứ 2 nhà chị Liên đã lên lớp 6 và tự mình lập một kênh youtube để chia sẻ kiến thức với các bạn bằng tiếng Anh. Các clip các bé tự quay, tự dựng, tự nói, và thời gian để nghĩ ra một bài, làm thuyết trình hay nói còn chỉ mất độ 20 phút.
Mục Lục
Sau đây là lộ trình và tài liệu mà chị Liên đã đồng hành cùng con trong quá trình học tiếng Anh:
Về cách thức học, có thể cho con học tại nhà hoặc tại trung tâm, nếu bố mẹ không biết tiếng Anh thì cứ cho con đến trung tâm học và về nhà ôn tập cho con. Tài liệu tham khảo để tổ chức ở lớp học cho con như sau:
1. Bộ Family and Friends
Bộ này ngoài class book (Sách giáo khoa) và work book (Sách bài tập) còn có quyển ngữ pháp, quyển viết, hệ thống bài kiểm tra. Chị Liên cho con đọc và làm tất cả các quyển. Sau đó chị có dùng cả đĩa CD room của quyển sách cho con ôn tập thêm nữa. Mỗi ngày
2. Bộ Oxford Phonics World
Chị Liên dùng bộ này để củng cố phần Phonics (ngữ âm) cho con. Bộ có 5 level (cấp độ), học hết là hoàn thành phonics. Bộ này còn có cả đĩa tương tác, có game và các phần dạy lại. Chị hay bật cho máy dạy con. Mỗi ngày bé học 15 phút.
3. Khi con lên level FF2, chị bổ sung cho con đọc hiểu quyển Fresh read 1 hoặc Reading comprehension 1, sau đó cứ lên 1 level lại tăng thêm các quyển đọc hiểu level 2,3,4,5.
4. Khi con lên level FF3, trình độ mover chị Liên bắt đầu bổ sung thêm sách ngữ pháp cho con làm. Chị dùng bộ New round up phù hợp với học sinh THCS hoặc lớp 4-5 trở lên. (Lưu ý đến level 3 con giao tiếp tốt tiếng Anh, tự tin sử dụng tiếng Anh mới đưa cho học ngữ pháp).
5. Khi con lên level FF3 chị cũng bổ sung cho con nghe Step by Step listening 1, sau đó cứ lên 1 level lại cho tăng lên nghe quyển 2, 3, 4,
6. Khi con lên lớp 4-5, khoảng level FF4 chị bắt đầu cho con học viết tiếng Anh với bộ Great writing.
7. Ngoài ra chị Liên hay cho con đọc sách trên mạng. Mỗi ngày hoặc mỗi tuần chị cho con đọc 1 quyển.
8. Cuối cùng, chị cho con test các bài đầu ra. Ví dụ, học xong Family and Friends 2 là phải thi được starter, học xong Family and Friends 4 là thi được mover, xong Family and Friends 5 là Flyer và học xong Family and Friends 6 là thi được Ket, PET.
Các con chị Liên rất tự tin khi giao tiếp với bạn bè nước ngoài.
Lưu ý cho con làm bài thi theo trình độ và độ tuổi, nếu sai độ tuổi và trình độ một là thấy dễ quá mà tự phụ và hai là thấy khó quá mà nản.
Xem trình độ của con như sau:
o Lớp 2-3 trở đi thì con có thể làm bài thi Starter
o Lớp 3-4 trở đi con có thể làm bài thi Mover
o Lớp 4-5-6 trở đi con có thể làm bài thi Flyer
o Lớp 6-7 trở đi con có thể làm bài thi KET
o Lớp 7-8-9 trở đi con có thể làm bài thi PET
o Sau khi làm được PET thì con có thể là FCE hoặc IELTS hoặc TOEFL
Ngoài các tài liệu trên, chị Liên còn sử dụng 1 số phần mềm học tiếng Anh bổ trợ thêm cho con:
Học nói và phát âm: Hiện chính chị cũng đang luyện nói theo 1 trong 2 phần mềm ELSA SPEAK, có tài khoản bán theo tháng tầm 300k 1 tháng, và CAKE, hiện đang được miễn phí.
Mua tài khoản học và giải trí bằng tiếng Anh: Để đáp ứng cho những bạn thích hoạt náo, có hình ảnh sống động, có các game với ngôn ngữ thì các bố mẹ có thể mua thêm các tài khoản học tiếng Anh gồm cả 4 kỹ năng nghe nói đọc viết và có tương tác với người học. Cách học này cực kỳ lôi cuốn học sinh tiểu học. Một trong 3 loại phần mềm dạy tiếng anh BRAINPOP ESL/ Monkey Junior hoặc MOBYMAX. Mỗi ngày cũng chỉ nên học tối đa 30 phút.
RAZKIDS: Chi phí 200-350k 1 năm tùy người bán: Là tài khoản con chị Liên học từ bé, đến giờ sử dụng 8 năm. Kinh nghiệm của chị là không đọc nhiều quyển cùng một lúc để lấy điểm, mà đọc thật sâu 1 quyển cho thật nhớ.
Học tiếng Anh là cả một quá trình, bố mẹ cần kiên trì đồng hành cùng con.
Đây là chương trình học đọc của trẻ bản ngữ, do đó chị Liên cho rằng khi học trẻ sẽ được trang bị đầy đủ kiến thức từ khoa học, xã hội, kinh tế, chính trị như các bạn Mỹ và còn trang bị về các dạng kỹ năng đọc, lượng từ vựng tăng lên nhanh chóng, lại có phần nghe nên con học nghe, sau đó tập thuyết trình nói. Một phần mềm phát triển khá nhiều kỹ năng.
Với các bạn mà bố mẹ giỏi tiếng Anh, có tham vọng cho con đi du học và có thể bố trí thêm thời gian kèm con trong… hạnh phúc thì có thể lựa chọn chương trình home school học đủ các môn học như học sinh Mỹ, “nhưng nói thật là mình không khuyến khích đâu, vì con mình học 2 chương trình Việt Nam và Mỹ rất vất vả và cũng phải hy sinh nhiều thứ. Nếu bố mẹ không tâm lý khéo động viên, không đủ năng lực hỗ trợ, không giỏi sắp xếp thời gian thì nói thật là không nên chọn, chi phí trả mua tài khoản cũng đắt nữa”.
“Nhà mình vì có tài liệu, mẹ đồng hành với các con hàng ngày, mỗi ngày độ 45 phút học tiếng Anh nên các con rất tiến bộ. Học hết 6 năm con thi được B1, khi test đầu vào IETLS để học lớp 6 con được 5,5. Con tự tin giao tiếp, đọc truyện, học các môn học bằng tiếng Anh khi hết lớp 6, lên lớp 9 các bạn đều đạt ielts 7-7,5“, chị Liên chia sẻ..
Ôn tập tại nhà là bắt buộc
Sau khi con học tiếng Anh trên lớp, cha mẹ cho con ôn lại toàn bộ tài liệu con đã học trên lớp tại nhà, nếu có thể thì mua thêm một bộ sách nữa để về nhà con làm lại.
Bước 1: Nghe lại toàn bộ các bài nghe đã học trên lớp trong CD, cứ nghe đi nghe lại bài nghe đó 5 phút.
Bước 2: Nói lại theo toàn bộ các bài nghe đã học trên lớp trong CD. Mới đầu nghe từng câu và nhắc lại từng câu, sau đó nghe vài câu nhắc lại vài câu, rồi nghe và nhắc lại toàn bộ cả CD.
Nếu con 6,5 tuổi trở lên đã đi học lớp 1 thì cho nghe, đọc theo CD rồi tắt CD và cho con nhìn vào mặt chữ trong sách để đọc cho nhớ từ và cấu trúc.
Con có thể phát âm không chuẩn, phụ huynh đừng sửa, bởi khi nghe đi nghe lại CD nhiều, các con mới quen được các âm Tiếng Anh, khi quen và phân biệt được âm rồi thì dần dần con sẽ tự chỉnh phát âm của bản thân cho đúng. Đến lớp giáo viên của con sẽ là người chỉnh phát âm cho con.
Bước 3: Với các bé từ 6 tuổi đã học lớp 1, các con sẽ phải làm thêm 1 việc là nghe CD rồi chép lại. Để cho nhanh đừng bắt con viết ra giấy mà yêu cầu con viết ra cái bảng trắng, viết nhanh nhất có thể, ko cần đẹp vì mục tiêu là để con nhận diện được mặt chữ tiếng Anh.
Sau khi chép hội thoại có thể cho con chép từ mới rồi yêu cầu con đặt câu với các từ mới. Hãy nhớ là mục tiêu của hoạt động này là để các con lặp đi lặp lại việc viết từ mới thì sau một thời gian con mới nhớ từ chứ không phải là ngày nào cũng phải viết và nhớ ngay từ mới của ngày đó.
Khi bố mẹ không biết tiếng Anh thì nên bổ sung thêm phầm mềm Razkids để cho các con đọc hàng ngày (có đủ cả phần đọc mẫu cho con nghe, con đọc lại bằng lời, con trả lời câu hỏi xem có hiểu không) như vậy cha mẹ không phải dạy mà có phần mềm hướng dẫn đọc. Ngoài Razkids hiện còn có nhiều chương trình tiếng Anh online hỗ trợ thêm cho con, nhưng nên nhớ, không thể có gì thay thế 3 bước nêu trên.
Thời gian đầu khi con 5,6 tuổi bố mẹ phải ngồi kèm hỗ trợ nhiều do con chưa giỏi các thao tác bật máy, tra từ điển. Nhưng lên lớp 2 thì phải dạy được con cách bật máy tính (file nghe để ở Desktop cho dễ mở), dạy con cách tra từ điển, dạy con thuộc quy trình 3 bước là được.
“Để thành thạo tiếng Anh không khó, khó nhất là một lộ trình đúng đắn từ nhỏ”, chị Liên chia sẻ.
